สภาพนิเวศน์ของภาคเหนือตอนบนมีความหลากหลายทำให้เกิดระบบการผลิตต่างๆทางเกษตร แต่ระบบการผลิตแบบเชิงพาณิชย์ที่มุ่งเน้นการผลิตแบบเชิงเดี่ยวซึ่งได้ใช้ประโยชน์จากทรัพยากรดิน น้ำ และภูมิอากาศ เพียงเพื่อให้ได้ซึ่งผลิตภาพที่สูงสุด ได้ทำลายความหลากหลายทางชีวภาพ ทั้งพันธุ์พืช จุลชีพ และศัตรูธรรมชาติ
การใช้ประโยชน์ความหลากหลายชีวภาพทางเกษตร เพื่อสนับสนุนความมั่นคงทางอาหารและรายได้ มีรูปแบบที่หลากหลายในบริบทของปัญหาที่แตกต่างกัน เช่น ชุมชนพื้นที่ชายขอบที่ยังพึ่งพิงทางอาหารและรายได้จากการบริโภคและจำหน่ายพืชและแมลงจากป่า นอกเหนือจากอาชีพรับจ้างเนื่องจากมีข้อจำกัดด้านพื้นที่ ความอุดมสมบูรณ์ของดิน การถือครองที่ดิน และแหล่งน้ำ ดังนั้นบทบาทของความหลากหลายทางชีวภาพจึงมีความสำคัญต่อการสนับสนุนการพึ่งตนเองด้านอาหารและเศรษฐกิจพอเพียง ในขณะที่ปัญหาหลักของที่ราบลุ่มที่มีความอุดมสมบูรณ์ของแหล่งน้ำและที่ดิน คือความเสี่ยงด้านราคาและตลาดของพืชผล