เพื่อให้วัตถุประสงค์ (Objectives) ที่กำหนดขึ้นตามพันธกิจจำนวน 20 ข้อ มีแนวทางนำไปสู่การปฏิบัติได้ คณะทำงานจัดทำแผนระยะยาว 10 ปีของศูนย์วิจัยเพื่อเพิ่มผลผลิตทางเกษตรมีข้อเสนอแนะเกี่ยวกับ จุดหมายแต่ละข้อดังนี้
แนวปฏิบัติด้านการวิจัย
พัฒนาการงานวิจัยระบบเกษตรของศูนย์วิจัยได้ดำเนินการอย่างต่อเนื่องโดยคณะวิจัยซึ่งประกอบ ด้วยนักวิชาการและคณาจารย์จากหลายสาขาเป็นแกน โดยเริ่มงานวิจัยระบบพืชในพื้นที่รับน้ำชลประทาน งานวิจัยระบบฟาร์ม และงานวิจัยระบบเกษตร มีกิจกรรมวิจัยครอบคลุมพื้นที่ราบลุ่มที่ดอนอาศัยน้ำฝน และพื้นที่สูง โดยมีกลุ่มเป้าหมายได้แก่ เกษตรกรรายย่อย นักวิชาการ นักส่งเสริม นักพัฒนา และผู้รับ ผิดชอบในการวางแผน งานวิจัยเน้นการแก้ไขปัญหาการผลิตที่ระดับแปลง ระดับครัวเรือน ต่อมาได้มีการ พัฒนาเครื่องมือการวิเคราะห์โดยปรับใช้เทคโนโลยีสารสนเทศสำหรับการจัดการทรัพยากรธรรมชาติเพื่อ การวางแผนและพัฒนาเกษตร ซึ่งทำให้ขยายกระบวนการศึกษาถึงระดับลุ่มน้ำ โดยเชื่อมโยงข้อมูลและผล การศึกษาระดับแปลงถึงระดับที่สูงกว่าได้ ทำให้การวางแผนการใช้ประโยชน์ทรัพยากรธรรมชาติเพื่อการ เกษตรที่ระดับลุ่มน้ำและระดับจังหวัดมีประสิทธิภาพมากขึ้น ปัจจุบันกลุ่มงานวิจัยหลักของศูนย์วิจัย ประกอบด้วย กลุ่มงานวิจัยระบบสนับสนุนการตัดสินใจเพื่อการวางแผนและจัดการทรัพยากรเกษตร กลุ่ม งานวิจัยระบบเกษตรยั่งยืน และกลุ่มงานวิจัยธุรกิจเกษตรของชุมชน
1. เสริมสร้างรากฐานการวิจัยเชิงระบบให้เข้มแข็งยิ่งขึ้น
- จัดทำแผนแม่บทการวิจัย
- ชักจูงให้คณาจารย์มีส่วนร่วมในโครงการวิจัยแม่บท
- ประเมินทิศทางและประสิทธิภาพงานวิจัย
- สนับสนุนให้มีการจัดประชุมวิชาการด้านระบบเกษตรเป็นประจำ
- พัฒนาผลลัพธ์ของงานวิจัยให้อยู่ในรูปของการเสนอแนวทางการแก้ปัญหา ข้อมูลและ ข่าวสาร
- พัฒนาโครงการแม่บทขนาดใหญ่และสร้างบรรยากาศทางวิชาการเพื่อสร้างแรงจูงใจให้นัก วิจัยมาร่วมมือกันทำงานวิจัยมากขึ้น
- ผลักดันให้มหาวิทยาลัยมีมาตรการสนับสนุนงานวิจัยสหสาขาวิชา
- ขยายฐานงานทดลองของสถานีวิจัยและเน้นการทำงานในลักษณะผสมผสานเพื่อให้เกิดผล ระยะยาว
- เริ่มงานวิจัยระบบเกษตรเชิงเปรียบเทียบเพื่อสร้างเครือข่ายในกลุ่มประเทศระดับภูมิภาค
- สร้างกลไกแสวงหาแหล่งทุนวิจัยจากภายในประเทศและต่างประเทศ
2. ขยายผลการใช้แนวทางการวิจัยเชิงระบบสู่การพัฒนาการเกษตรและการจัดการ ทรัพยากรธรรมชาติ
- ขยายกรอบงานวิจัยและสร้างโครงการวิจัยเชิงสหวิทยาการที่มีประเด็นปัญหาเหนือระดับ ฟาร์ม
- พัฒนาผลลัพธ์ของงานวิจัยให้อยู่ในรูปของการเสนอแนวทางการแก้ปัญหา ข้อมูลและ ข่าวสาร
3. ดำเนินการวิจัยเพื่อไปสู่ศูนย์แห่งความเป็นเลิศในด้านการพัฒนาระบบเกษตรแบบยั่งยืน : ระบบการสนับสนุนการตัดสินใจเพื่อการวางแผนและพัฒนาทางเกษตร และการบริหาร และการจัดการธุรกิจเกษตรเพื่อชุมชน
ระบบเกษตรแบบยั่งยืน
- ดำเนินงานทดลองระยะยาวเพื่อศึกษาผลของการเขตกรรมต่อระบบเกษตรยั่งยืนโดยใช้ ประโยชน์จากวิธีการระบบสนับสนุนการตัดสินใจ
- พัฒนาวิธีการจัดการธาตุอาหารแบบผสมผสานเพื่อรักษาผลิตภาพของระบบพืช
- ใช้แนวทางเชิงระบบเพื่อศึกษารูปแบบเกษตรผสมผสานที่เหมาะสมตามแนวทาง ทฤษฏี ใหม่
- พัฒนาและประเมินรูปแบบการใช้ประโยชน์ที่ดินและการผลิตแบบผสมผสาน รวมทั้งการจัด การธุรกิจเกษตรเพื่อยกระดับความเป็นอยู่ของชุมชนในเขตเกษตรนิเวศน์ต่าง ๆ ใน ที่ลุ่ม ที่ดอนอาศัยน้ำฝน และที่สูง
- พัฒนารูปแบบเกษตรชานเมืองโดยเน้นการผลิตพืชผักปลอดสารเคมีกำจัดศัตรูพืช และการ ทำธุรกิจที่ดำเนินการโดยองค์กรชุมชน
- พัฒนาทางเลือกสำหรับระบบเกษตรแบบแผ้วถางและเผาบนพื้นที่สูง
- ศึกษากระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดสรรการใช้ประโยชน์ทรัพยากรท้องถิ่นเพื่อ พัฒนาระบบเกษตรยั่งยืน
- ดำเนินการวิจัยเพื่อนำไปสู่การกำหนดนโยบายการพัฒนาเกษตรยั่งยืนและการฟื้นฟู เศรษฐกิจชนบท
ระบบสนับสนุนการตัดสินใจเพื่อการวางแผนและพัฒนาทางเกษตร
-
พัฒนาวิธีการจัดการและวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพื้นที่ที่ใช้เทคโนโลยีระบบสารสนเทศ ทางภูมิศาสตร์ (GIS) การวิเคราะห์ข้อมูลระยะไกล (Remote Sensing) และเครื่องวัด พิกัดจากสัญญาณดาวเทียม (GPS) เพื่อรองรับงานวิจัยด้านการจัดการทรัพยากรที่ดิน น้ำ และการพัฒนาการเกษตรระดับจังหวัด
-
พัฒนาวิธีการเชื่อมโยงระบบข้อมูลเชิงพื้นที่ แบบจำลองพืช (Crop Model) และวิธีการ วิเคราะห์เชิงเศรษฐศาสตร์ เพื่อสร้างระบบสนับสนุนการตัดสินใจทางเกษตรที่สนับสนุน การพัฒนาธุรกิจเกษตรและระบบเกษตรแบบยั่งยืน
-
พัฒนาและทดสอบแบบจำลองพืชเศรษฐกิจของภาคเหนือ เช่น ข้าว อ้อย ถั่วเหลือง เป็นต้น
-
พัฒนาและทดสอบแบบจำลองระบบการเกษตรในระดับฟาร์มและลุ่มน้ำ
-
พัฒนาระบบผู้เชี่ยวชาญ (Expert Systems) เพื่อสนับสนุนงานวิจัยเฉพาะด้านและงาน พัฒนาระบบสารสนเทศทางเกษตร
-
ใช้ระบบสนับสนุนการตัดสินใจทางเกษตรในโครงการวางแผนการเกษตรและการจัดการ ทรัพยากรธรรมชาติระดับจังหวัดหรือลุ่มน้ำ
บริหารและการจัดการธุรกิจเกษตรเพื่อชุมชน
-
พัฒนาแบบจำลองและวิธีการธุรกิจชุมชนเชิงระบบ
-
พัฒนาระบบการจัดเก็บและการจัดการข้อมูลธุรกิจเกษตรภายในองค์กร
-
พัฒนาวิธีการเชื่อมโยงของข้อมูลธุรกิจเกษตรจากหน่วยงานต่าง ๆ เข้าด้วยกัน
-
สร้างและประยุกต์ใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์เพื่อพัฒนางานธุรกิจเกษตร
-
พัฒนาและรวบรวมกรณีศึกษาธุรกิจเกษตรโดยเน้นธุรกิจชุมชน
-
ศึกษากระบวนการพัฒนาธุรกิจเกษตรขนาดเล็กและขนาดกลาง รวมทั้งธุรกิจที่ดำเนินการ โดยองค์กรเอกชน
4. พัฒนาและดำเนินงานวิจัยเชิงสหวิทยาการเป็นโครงการใหญ่ซึ่งจะนำไปสู่การวางแผนและ การพัฒนาเกษตรในระดับจังหวัดภาคเหนือ
- จัดทำโครงการวิจัย/ ปฏิบัติงานเสนอต่อหน่วยราชการเพื่อการวางแผนการพัฒนาการ เกษตรที่ยั่งยืนในระดับจังหวัดโดยอาศัยความรู้และประสบการณ์ที่ศูนย์วิจัยมีอยู่
|